کد مطلب:21037 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

فردي در كارها مجبور به دروغ گفتن شود نتواند خود را عوض كند چون اگر مسؤوليتي رابه كسي ديگر بدهد آنها نتوانند آن مسؤوليت را اداره كنند بايد چه عملي انجام دهد تا بتواند در اين كار دروغ نگويد؟

بايد دانست كه گناه اخلاقي دروغ، هم از لحاظ عقلي، و هم بر طبق آيات و روايات رسيده، به قبح و فسادش اتفاق نظر دارند. و از جمله گناهان كبيره محسوب مي شود. گاهي انسان بواسطه كشف يك دروغ، آنچنان از اعتبار پيش مردم مي افتد، كه تا آخر عمر هم نمي تواند جبرانش كند. خدا نكند كه كسي معروف شود به دروغگويي، كه هيچ چيز شايد بيشتر از اين، به حيثيت انسان لطمه نمي زند. و علاوه بر اينها، مفاسد ديني، و پيامدهاي اخروي آن نيز بسيار است. و ما در اينجا به ذكر بعضي از آيات و روايات شريفه، اكتفا مي كنيم :

قال ا...تعالي : اِنَّ الله لا يهدي مَنْ هُو مُسرفٌ كذّاب (1) (الله كسي را كه اسرافكار و دروغگو است، هدايت نمي كند.)

ويلٌ يَومئذٍ لِلمُكَذِبين (2) (واي بر تكذيب كنندگان، در آن روز در روز قيامت)

حضرت باقر( مي فرمايند : خداي تعالي قرار داد براي شر قفلهايي و كليدهاي آن قفلها را شراب قرار داد، و دروغگويي از شراب بدتر است. (3)

اكنون قدري تفكر كن در اين حديث شريف، كه از عالم آل محمد( ، صادر شده است. و در كتاب وسائل، كه مرجع تمام علماي امت است، ذكر شده است. و تمام علماء رضوان ا...عليهم، آن را قبول دارند. ببين آيا راهي براي عذر باقي مي ماند؟ آيا اين سهل انگاري از دروغ، از ضعف ايمان به احاديث اهل بيت عصمت( ، از چيز ديگر ناشي مي شود؟ آيا هر چيزي را مي شود گفت از شراب بدتر است. يا بايد طوري شر آن عظيم باشد، كه بتوان گفت از شراب بالاتر است؟

و باسناده عن ابي جعفر( ، قال: الكذبُ هُوَ خرابُ الايمان (4) (حضرت باقر العلوم( فرمود : دروغگويي خرابي ايمان است. )

حقيقتاً اين طور خبرها، دل انسان را مي لرزاند، و پشت انسان را مي شكند. هر چند اين گناه كبيره، خيلي بين مردم شايع شده، و قبيحش از بين رفته است، اما يك وقت ممكن است متوجه شويم، كه ايمان كه سرمايه حيات عالم آخرت است، به واسطه اين گناه كبيره، از دست ما رفته، و خود ما نفهميده ايم.



از حضرت امام رضا( روايت شده كه فرمود : از پيامبر اكرم( ، سؤال شد كه آيا مؤمن جبان و ترسو مي شود؟ فرمود : آري. سؤال شد كه آيا بخيل مي شود؟ فرمود : آري. عرض شد كه آيا كذاب مي شود؟ فرمود : نه (5)

و همچنين از اميرالمؤمنين ( نقل شده كه فرمودند : نمي چشد بنده اي طعم و مزة ايمان را، مگر آنكه ترك كند دروغ را، در شوخي و جدّي. (6) در جايي كه حتي دروغ بطور شوخي آن، با عث اين مي شود كه انسان مزة ايمان را نچشد، بايد خيلي حواس انسان جمع باشد.

اكنون با اين همه اخبار و تشديدات رسول خدا( و ائمه هدي( ، خيلي جرأت و شقاوت مي خواهد كه انسان، اقدام به اين امر بزرگ، خطيئه مهمّه نمايد.(7)

در تاريخ هست كه وقتي يك شوراي پنج نفري، بعد از مرگ عمر تشكيل شد، براي تعيين خلافت، امام علي ( در اين شورا، بعنوان بهترين كانديدا حضور داشت. به ايشان گفتند كه تو بايد تعهد كني، كه مطابق كتاب خدا، و سنت پيامبر(، و دو خليفة قبل، عمل نمايي. ايشان نپذيرفتند. مي توانستند يك دروغي بگويند، و اين مسؤوليت را كه حق ايشان نيز بود، به چنگ بياورند. و بعد مطابق رأي و نظر خود، عمل نمايند. اما تن به چنين كاري ندادند. بنابراين ما توجيهي براي دروغگويي خود نداريم. و بايد در كارها، راستي را پيشه خود سازيم. و از رودربايستي پرهيز كنيم. و با لطافت و شيوهاي مطلوب، حقيقت را ابراز نماييم. و در كارها، رضايت خالق را در نظر بگيريم. و بخاطر يك محبوبيت جزئي بندگان ضعيف و يك توجه قلبي مردم بيچاره، خود را مورد خشم و غضب الهي قرار ندهيم.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع و مآخذ :

1. سوره مباركة المؤمن/ آيه 28

2. سوره مباركة المطففين/ آيه 12

3. اصول كافي، ج2،ص339 / وسائل الشيعه، ج8،ص572

4. اصول كافي، ج2، ص339

5. مسند الامام رضا، ج1، ص276، باب الذنوب، حديث 77

اصول كافي، ج2، ص340

برگرفته از كتاب شرح اربعين حديث امام خميني(